Ὁ ὅρος ἀΐδιον (Ὁμιλία ΣΤ΄ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη)

 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου

Διάγραμμα ὁμιλίας

Ὁ χρόνος ἀναφέρεται στὴν κατάσταση ποὺ ζοῦμε ἐμεῖς.

Ὁ αἰὼν ἀναφέρεται στὴν κατάσταση ποὺ ζοῦν οἱ ἄγγελοι (αἰωνιότης).

Ὑπάρχει καὶ μία τρίτη κατάσταση, ποὺ ὀνομάζεται ἀϊδιότης. Αὐτὴ ἀναφέρεται στὸ εἶναι τοῦ Θεοῦ.

Ἡ λέξη ἀΐδιος (γράφεται καὶ ἀίδιος) παράγεται ἀπὸ τὸ ἀεὶ (πάντοτε) + ἐπίθημα –διος > ἀείδιος· καὶ μὲ ἀποβολὴ τοῦ -ε- > ἀΐδιος. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει μὲ τὸ αἴφνης + -ίδιος > αἰφνίδιος.

Ἀΐδιος εἶναι ὁ παντοτινός.

Ἡ σημασία αὐτὴ ταιριάζει ἀπόλυτα στὸν Θεό. Ὁ Θεὸς εἶναι ἀΐδιος ὡς παντοτινός· δὲν ἔχει ἀρχὴ καὶ τέλος, εἶναι ἀδημιούργητος, ἄκτιστος.

Κάθε ἄλλη πραγματικότης εἶναι κτιστή, ποίημα τοῦ Θεοῦ (καὶ τὰ ὁρατὰ καὶ τὰ ἀόρατα, ἄγγελοι δηλαδή, ἄνθρωποι κ.λπ.).

Ὅταν λέμε ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἀΐδιος, κυρίως καὶ προεχόντως ἐννοοῦμε ὅτι εἶναι ἄκτιστος.

Ἄλλως, ἡ λέξη χρησιμοποιεῖται καὶ ὡς συνώνυμη πολλῶν ἄλλων (ἄληκτος, ἀτελεύτητος, ἀτέρμων, ἀέναος, ἀγήρως, διηνεκὴς κ.λπ.).

Συνδέεται καταχρηστικῶς καὶ μὲ τὶς ἔννοιες τοῦ χρόνου καὶ τοῦ αἰῶνος (μεταφράζεται συχνὰ τὸ ἀΐδιος ὡς αἰώνιος).

Τὸ εἶναι τοῦ Θεοῦ ὅμως ἐκφράζεται ἀπολύτως μὲ τὸν ὅρο ἀϊδιότης καὶ ὄχι μὲ τὸν ὅρο αἰωνιότης.

Μόνον αὐτὸς εἶναι ἄκτιστος (ἀδημιούργητος), ὁπότε καὶ κατὰ φύσιν ἄναρχος, ἀτελεύτητος, ἀθάνατος, ἀλλὰ καὶ ἄτρεπτος, κάτι ποὺ δὲν ἔχουν τὰ κτίσματα.

Ἀνάμεσα στὸν χρόνο, τὸν αἰῶνα καὶ τὸ ἀΐδιον (ποὺ εἶναι ὁ Θεὸς) ὑπάρχει ἄπειρη ἀπόσταση (ὀντολογική).

Στὴν κατάσταση τοῦ ἀϊδίου Θεοῦ (ἀϊδιότης) κανένα κτίσμα δὲν μπορεῖ νὰ εἰσέλθει.

Ἡ ἀπόσταση ὅμως ἀνάμεσα στὸν κοσμικὸ χρόνο καὶ τὴν αἰωνιότητα δὲν εἶναι ἀπροσπέλαστη· «συμμαζεύεται», θὰ λέγαμε.

Μὲ ἄλλα λόγια, ὁ αἰών, ὡς κατάσταση καὶ βαθμὸς πνευματικῆς τελειότητος, δὲν κεῖται πέρα ἀπὸ τὶς δυνατότητες τοῦ ἀνθρώπου.

Πέρα ἀπὸ οἱανδήποτε δυνατότητα τῶν κτιστῶν ὄντων κεῖται ἡ εἴσοδος στὴν κατάσταση τῆς ἀϊδιότητος.

Μποροῦμε ὅμως νὰ μετέχουμε στὴν ζωὴ τοῦ ὄντως ὄντος (ἀϊδιότητα), ἀπὸ τώρα μάλιστα. Πῶς;

Μετέχοντας πάνω ἀπ’ ὅλα στὴν Θεία Λειτουργία ― ἐξάπαντος ὄχι παρακολουθῶντας!