Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από Ιούλιος, 2023

Ὁ ἅγιος ποὺ θεραπεύει τὰ ζῶα

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Ὁ ἅγιος Παρθένιος εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς ὀκτὼ ἁγίους ποὺ ἀνέδειξε ἡ Θεσσαλιῶτις Ἐκκλησίας (Ἱ. Μητρόπολις Θεσσαλιώτιδος καὶ Φαναριοφερσάλων - Καρδίτσα). Παρακάτω παρατίθεται ὁ βίος του ἀπὸ τὸ βιβλίο Οἱ Ὀκτὼ Τοπικοί μας Ἅγιοι , ποὺ περιλαμβάνει, ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς βίους αὐτῶν, ᾀσματικὴ Ἀκολουθία καὶ ἱερὰ Παράκληση. Ὁ βίος ἔχει γραφεῖ σὲ λόγια γλῶσσα γιὰ νὰ συνάδει πρὸς τὴν γλωσσικὴ μορφὴ τῶν ὑμνογραφικῶν κειμένων. Θυμίζω πὼς ἔχουμε παραθέσει καὶ βίους ἄλλων ἁγίων ἐκ τοῦ ὡς ἄνω βιβλίου. Γεννήθηκε λοιπὸν στοὺς πρόποδες τῶν Θεσσαλικῶν Ἀγράφων καὶ συγκεκριμένα στὸ χωριὸ Βατσουνιὰ τοῦ νομοῦ Καρδίτσης (κοντὰ στὸ Μουζάκι), ἀρχὲς τοῦ 18ου αἰ. Οἱ γονεῖς του, ἄνθρωποι ἁπλοὶ καὶ ἀγαθοί, ἀσχολοῦνταν μὲ τὴν γεωργία καὶ τὴν κτηνοτροφία. Τὸ ἴδιο ἔκανε καὶ ὁ ἴδιος μὲ μεγάλη χαρά. Συγχρόνως, σχόλαζε στοὺς ναοὺς καὶ τὰ μοναστήρια τῆς περιοχῆς, δίπλα σὲ εὐσεβεῖς ἱερεῖς καὶ μοναχούς. Τὸν συγκινοῦσε πολὺ παιδιόθεν ὁ βίος τοῦ ἁγίου Βησσαρίωνος Λαρίσης καὶ τὸ μαρτύριο τοῦ ἁγίου Σεραφεὶ

Ἴωνες φιλόσοφοι - Οἱ τρεῖς Μιλήσιοι

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Δύο εἶναι, ὅπως εἴπαμε, τὰ λίκνα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς φιλοσοφίας: τὰ δυτικὰ παράλια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καὶ ἡ Μεγάλη Ἑλλὰς (Magna Graecia), ἤτοι ἡ ἐπικράτεια τῶν ἑλληνικῶν ἀποικιῶν τῆς Σικελίας καὶ τῆς Νότιας Ἰταλίας.  Ξεκινοῦμε ἀπὸ τὴν Μ. Ἀσία. Οἱ Ἴωνες φιλόσοφοι Ἀπ’ ὅλα τὰ μέρη τῆς Μ. Ἀσίας περισσότερο ἀναπτύχθηκε ἡ Ἰωνία, τόσο μάλιστα ποὺ μὲ τὸ ὄνομα αὐτὸ ἀναφέρονταν ἀργότερα ὅλα τὰ δυτικὰ μικρασιατικὰ παράλια. Κυριώτερα καὶ πιὸ γνωστὰ κέντρα της ὑπῆρξαν οἱ πόλεις τῆς Μιλήτου, τῆς Ἐφέσου, τῆς Κολοφῶνος, τῶν Κλαζομενῶν, τῆς Φώκαιας, τῶν Ἐρυθρῶν κ.ἄ.  Ἐδῶ ἱδρύθηκε τὸ 600 π.Χ. περίπου ἡ πρώτη φιλοσοφικὴ σχολὴ τοῦ κόσμου, ἀπὸ τὸν Θαλῆ τὸν Μιλήσιο.  Ἂς θυμηθοῦμε τοὺς κύριους ἐκπροσώπους της (κατὰ χρονολογικὴ σειρά). Οἱ τρεῖς Μιλήσιοι Θαλῆς (624-546). Εἶναι ὁ πρῶτος ἐκ τῶν ἑπτὰ σοφῶν τῆς ἀρχαιότητος (οἱ ἄλλοι ἓξ εἶναι: Βίας ὁ Πριηνεύς, Πιττακὸς ὁ Λέσβιος, Σόλων ὁ Ἀθηναῖος, Χείλων ὁ Λακεδαιμόνιος, Κλεόβουλος ὁ Ρόδιος, Περίανδρος ὁ Κορίνθιος). Ὁ Θαλῆς ὑπῆρξε δι

Ἡ γέννηση τῆς φιλοσοφίας

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Εἴδαμε τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο οἱ σημερινοὶ ἐπιστήμονες, στηριζόμενοι στοὺς ἀρχαίους σοφοὺς (Ἀριστοτέλη καὶ Θεόφραστο κυρίως), ἔφθασαν νὰ καταρτίσουν πλούσιες ἐπιστημονικὲς κλίμακες ταξινομήσεως τῶν ὄντων.  Πήραμε γιὰ παράδειγμα τὴν ταξινομικὴ κλίμακα τῶν ζώων. Στὴν κορυφὴ θέσαμε τὴν ἔννοια τῆς οὐσίας. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν θελήσαμε, κάνοντας μία ἀναχρονιστικὴ προβολὴ τῶν σημερινῶν ἐπιστημονικῶν δεδομένων στὴν ἐποχὴ τῶν ἀρχαίων φιλοσόφων, νὰ τονίσουμε ὅτι ἐκεῖνοι μελετοῦσαν μαζὶ μὲ τὴν οὐσία τοῦ κάθε ὄντος (ἀντικείμενο τῆς ἐπιστήμης αὐτὸ κατὰ τὸν Ἀριστοτέλη) καὶ τὴν οὐσία τοῦ καθολικοῦ εἶναι, τὴν συμπαντικὴ οὐσία, τὴν οὐσία τῆς οὐσίας, θὰ λέγαμε, ἐκείνη ποὺ ἀποτελεῖ αἰτιώδη ἀρχὴ τοῦ κόσμου. Θὰ θυμηθοῦμε ἐδῶ ποιοί εἶναι αὐτοὶ οἱ μεγάλοι στοχαστὲς καὶ πῶς ὁ καθένας τους ἑρμηνεύει τὸν κόσμο ὡς πρὸς τὴν αἰτιώδη αὐτὴ ἀρχή του. Πρὶν ὅμως, νὰ ποῦμε ὅτι δύο εἶναι τὰ λίκνα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς φιλοσοφίας:  1. Tὰ δυτικὰ παράλια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. 2. Ἡ Μεγάλη Ἑλλὰς (Ma

Γιατί ἡ Ἐκκλησία μας μνημονεύει στὸν γάμο τὸν ἅγιο Προκόπιο;

Εικόνα
  Μεγαλομάρτυς Προκόπιος (+303). Ἱ. Μονὴ Σταυρονικήτα, Ἅγιον Ὄρος π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Ὁ πανένδοξος μεγαλομάρτυς Προκόπιος γεννήθηκε  στὰ Ἱεροσόλυμα  κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (3ος - 4ος αἰ.) . Ὁ πατέρας του ἦταν εὐσεβὴς Χριστιανός, ἡ μητέρα του εἰδωλολάτρις. Τοῦ ἔδωσαν τὸ ὄνομα Νεανίας. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ πατέρα του καὶ ὅταν πλέον εἶχε ἀνδρωθεῖ, ἡ μητέρα του Θεοδοσία προσέφερε χρήματα πολλὰ καὶ ἔπεισε τὸν Διοκλητιανὸ νὰ τὸν ἀνακηρύξει δοῦκα τῆς Ἀλεξανδρείας. Ὁ Διοκλητιανός, ποὺ τότε διέτριβε στὴν Ἀντιόχεια, ἀνέθεσε εὐθὺς στὸν νεαρὸ δοῦκα ἀποστολὴ στὴν Ἀλεξάνδρεια μὲ σκοπὸ τὸν διωγμὸ καὶ τὴν τιμωρία τῶν Χριστιανῶν. Καθ' ὁδὸν ὅμως, ὡς ἄλλος Παῦλος, εἶδε ὀπτασία καὶ ἄκουσε ἐξ οὐρανοῦ τὴν φωνὴ τοῦ Κυρίου, γεγονὸς ποὺ τὸν ἔκανε ν ὰ μεταστραφεῖ στὴν ἀληθινὴ πίστη. Μετὰ ἀπὸ αὐτὰ πέτυχε περιφανῆ νίκη κατὰ τῶν βαρβάρων, κάτι ποὺ ἀνακοίνωσε μὲ μεγάλη χαρὰ στὴν μητέρα του. Ἐκείνη τὸν προ έτρεψε νὰ εὐχαριστήσει τοὺς θεοὺς προσφέροντάς τους θυσίες. Ὅταν ἀρνήθηκε

Ἡ ταξινομικὴ κλίμακα τῶν ὄντων

Εικόνα
π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Εἴπαμε ὅτι οἱ ἀρχαῖοι φιλόσοφοι ἤθελαν νὰ μελετοῦν τὰ πάντα γύρω τους. Πῶς ὅμως; Τὰ ὄντα εἶναι ἀναρίθμητα. Εἶναι ἀδύνατον νὰ μελετήσει κανεὶς τὸ καθένα χωριστά. Μία λύση μόνο ὑπάρχει, ἡ ταξινόμησή τους σὲ ὁμάδες, ἡ μελέτη ἑνὸς ἀντιπροσωπευτικοῦ δείγματος καὶ ἡ γενίκευση τῶν πορισμάτων στὸν πληθυσμὸ τῆς ὁμάδος. Αὐτὸ ἔκαναν οἱ φιλόσοφοι. Καὶ μᾶς ἄφησαν ὡς ἀνεκτίμητη κληρονομιὰ τὸν τρόπο σκέψεως καὶ τὴν μεθοδολογία τους. Σκεφτεῖτε ὅτι μέχρι σήμερα χρησιμοποιοῦνται ὀνόματα ποὺ ἔδωσε ἀπὸ ἐκεῖνα ἀκόμη τὰ χρόνια ὁ Ἀριστοτέλης, π.χ. «δίπτερα»,  «κολεόπτερα»,  «μαλάκια»  κ.ἄ. Σήμερα ἔχουμε οἰκοδομήσει  ἕνα ὁλόκληρο σύστημα ταξινομήσεως βασισμένο στὴν κληρονομιὰ τῶν ἀρχαίων ἐκείνων σοφῶν. Κατ’ ἀρχάς, ὁμαδοποιήσαμε τοὺς πληθυσμοὺς βάσει φυσικῆς συγγενείας (ὅλα τὰ λιοντάρια μαζί, ὅλα τὰ δελφίνια μαζί, ὅλα τὰ χελιδόνια μαζί, ὅλες οἱ πυγολαμπίδες μαζί, ὅλες οἱ ἀμυγδαλιὲς μαζί, ὅλες οἱ γαρδένιες μαζί, ὅλα τὰ μάρμαρα μαζὶ κ.ο.κ.). Ἔτσι, δημιουργήσαμε μία πρώτη βάση ταξινο

Πόσοι καὶ ποιοί εἶναι οἱ ἅγιοι Ἀνάργυροι;

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Σήμερα 1 Ἰουλίου 2023, μνήμη τῶν ἁγίων καὶ θαυματουργῶν Ἀναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ τῶν Ρωμαίων, σκέφτηκα νὰ γράψω αὐτὸ τὸ κείμενο, στὸ ὁποῖο νὰ μποροῦμε νὰ προστρέχουμε κάθε φορὰ ποὺ ξεχνοῦμε: - Ποιό ἀκριβῶς ζεῦγος ἁγίων Ἀναργύρων γιορτάζει. - Πόσα καὶ ποιά εἶναι τὰ ζεύγη μὲ τὰ ὀνόματα Κοσμᾶς καὶ Δαμιανός. - Πόσοι εἶναι συνολικὰ οἱ ἅγιοι Ἀνάργυροι, οἱ ἅγιοι δηλαδὴ ποὺ ἡ Ἐκκλησία τοὺς ἔδωσε αὐτὴν τὴν προσηγορία. Ἂς ἀρχίσουμε ἀπὸ τὸ τελευταῖο. Οἱ ἅγιοι Ἀνάργυροι εἶναι  συνολικὰ   εἴκοσι [20], ὅπως τοὐλάχιστον ἀναφέρουν ἐκεῖνοι ποὺ ἀσχολήθηκαν μὲ τὸ θέμα.  Κατὰ τὴν τάξιν τοῦ ἑορτολογίου μας (ἀρχίζει ἀπὸ 1ης Σεπτεμβρίου) καταχωρίζονται ὡς ἑξῆς. Κοσμᾶς καὶ Δαμιανὸς (3ος αἰ.) .  Ἀπὸ τὴν Ἀραβία. Ἦσαν ἀδελφοί. Μαρτύρησαν στὰ τέλη τοῦ 3ου αἰῶνος (κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Διοκλητιανοῦ καὶ Μαξιμιανοῦ) στὰ μέρη τῆς Λυκίας, μαζὶ μὲ τοὺς ἄλλους τρεῖς ἀδελφούς τους (βλ. ἀμέσως παρακάτω).  Τιμῶνται τὴν 17η Ὀκτωβρίου. Λεόντιος, Ἄνθιμος καὶ Εὐτρόπιος  (3ος αἰ.) .  Ἀδελφοὶ