π. Δημήτριος Θεοδωρόπουλος

π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Διανύουμε τὴν Δ΄ ἑβδομάδα τῶν Νηστειῶν. Πίσω μας ἀφήσαμε τὴν Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως καὶ τὴν διπλὴ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ τῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821. Ὁ Σταυρὸς προβάλλεται γιὰ προσκύνηση στὸ μέσον ἀκριβῶς τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ὁ Σταυρὸς εἶναι τὸ μέσον. Συμβολίζει καὶ τὸ ξύλον (δένδρον) τὸ ἐν τῷ μέσῳ τοῦ Παραδείσου. Ὁ Χριστὸς ἅπλωσε τὰ χέρια του πάνω στὸν Σταυρὸ γιὰ νὰ ἑνώσει τοὺς ἀνθρώπους. Ὅσοι ὅμως δὲν θέλουν χωρίζονται. Δὲν φταίει ὁ Χριστὸς γι’ αὐτό. Μπροστά μας ἔχουμε τὴν Δ΄ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ποὺ εἶναι ἀφιερωμένη στὸν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος (ΣΤ΄ αἰ.). Ἔζησε μόνος του στὴν ἔρημο ἐπὶ 40 ὁλόκληρα χρόνια καὶ ἔκανε τὴν μεγαλύτερη βυθοσκόπηση ποὺ ἔγινε ποτὲ στὴν ἀνθρώπινη ψυχή. Εἶναι ὁ μεγαλύτερος ἀνατόμος τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς. Στὴν «Κλίμακα» ἐξηγεῖ τὸ πῶς κινοῦνται οἱ δυνάμεις τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς. Ἀναλύει τοὺς λογισμούς, τὰ πάθη, τὶς ἀρετὲς καὶ τὶς κακίες. Θὰ δοῦμε ἐδῶ τί εἶναι λύπη, χαρά, ὀργή, θυμός, μετάνο...

 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Ὁμιλία στὴν γιορτὴ τοῦ Γραφείου Νεότητος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας (Θεσσαλιώτιδος καὶ Φαναριοφερσάλων) γιὰ τὴν 25η Μαρτίου. Μετὰ προβολῆς διαφανειῶν σχετικῶν μὲ τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καὶ τῆς ἡρωϊκῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821.

 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Τελικὰ ἐπικοινωνεῖ ὁ Θεὸς μὲ τὸν κόσμο;  Ἢ μήπως ὁ κόσμος μοιάζει μὲ ἕνα ρολόϊ ποὺ ὁ κατασκευαστής του, ἀφοῦ τὸ ἔφτιαξε, τὸ κούρδισε καλὰ καὶ τὸ ἄφησε νὰ δουλεύει μόνο του, ὅπως θὰ ἔλεγε καὶ ὁ Βολταῖρος, καθὼς κι ἐκεῖνοι ποὺ ἔχουν τὶς ἴδιες μὲ αὐτὸν ἰδέες; Ἐπικοινωνεῖ ὁ Θεὸς μαζί μας, ἢ μήπως ἔχει δώσει ἁπλῶς «ὁδηγίες πρὸς ναυτιλομένους» (ἐντολὲς) γιὰ νὰ τὶς ἐφαρμόζουμε· ὁπότε ὁ καθένας μας (Θεὸς καὶ ἄνθρωπος) εἶναι κλεισμένος στὸν δικό του κόσμο, στὸ καβούκι του, (ἐπιτρέψτε) στήν... κοσμάρα του; Τί ἀπαντάει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς; Ἀκοῦστε τὴν ὑπερφυᾶ διδασκαλία του γιὰ τὴν διαβάβμιση τῶν ὄντων ἀνάλογα μὲ τὴν μετοχή τους στὶς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Ἡ διδασκαλία αὐτὴ λύνει πολλὲς ἀπορίες καὶ βάζει τὰ πράγματα στὴν θέση τους.

 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Ἡ Κυρὰ Σαρακοστή! Νὰ νηστεύουμε μὲ κέφι, χωρὶς καταναγκασμό. Ὁ βιασμὸς νὰ εἶναι ἐπειδὴ ἐμεῖς τὸ θέλουμε, κατὰ τὸ τοῦ Κυρίου: «βιασταὶ ἁρπάζουσι τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ια΄ 12). Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὴν παρθενία, τὴν πτωχεία, τὴν ὑπακοή. Ὡραῖα λόγια τοῦ Ἀλέξανδρου Σμέμαν γιὰ τὴν νηστεία. Μόνο αὐτὸς ποὺ εὐχαριστεῖ, ζεῖ ἀληθινά Ἡ νηστεία κρατάει 55 μέρες. Μεγάλη ἡ περίοδος, μεγάλη καὶ ἡ ἑορτὴ (Πάσχα). Μεγάλο τὸ ἔπαθλο, μέγας καὶ ὁ ἀγὼν τῆς προετοιμασίας γιὰ τὴν κατάκτησή του. Ἂς νηστεύουμε ὅσο μποροῦμε. Ὅμως νὰ νηστεύουμε! Μὴ τὸ παίρνουμε ἀψήφιστα. Γιατί ἡ Κυριακὴ τῆς ἀναστήλωσης τῶν εἰκόνων ὀνομάσθηκε (αὐτὴ καὶ ὄχι κάποια ἄλλη) Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας; Διότι ἡ βαθύτερη καὶ ἀνώτερη θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι αὐτὴ ἡ τῶν εἰκόνων. Οἱ συνάνθρωποί μας, ὡς ἔμψυχες εἰκόνες, ἀξίζουν μεγαλύτερης καὶ περισσότερης τιμῆς ἀπὸ τὶς ἄλλες. Αἴτια καὶ ἱστορικὸ διάγραμμα τῆς εἰκονομαχίας. Ἡ ἔννοια τῆς εἰκόνος κατὰ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Δαμα...

 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Στὴν ἐρώτηση ἂν ἡ θεολογία εἶναι ἐπιστήμη, ἀπαντοῦμε καταφατικῶς. Ναί, εἶναι· διότι χρησιμοποιεῖ τὸ ἀνθρώπινο λόγο καὶ ὅλες τὶς ἄλλες μεθόδους ποὺ μετέρχονται οἱ ἐπιστῆμες. Εἶναι ὅμως καὶ μυστήριον, διότι βασίζεται στὴν ἐν Χριστῷ ἀποκεκαλυμμένη ἀλήθεια. Ἔτσι, κάνουμε λόγο γιὰ ἀκαδημαϊκὴ θεολογία (ἐπιστήμη), ἀλλὰ συγχρόνως καὶ γιὰ χαρισματικὴ θεολογία (βίωμα). Δὲν εἶναι θέμα στοχασμοῦ  ἐν πρώτοις καὶ διανοήσεως, ἀλλὰ σχέσεως μὲ τὸν Θεό, γεύσης Θεοῦ. «Εἰ θεολόγος εἶ, προσεύξῃ ἀληθῶς· καὶ εἰ ἀληθῶς προσεύχῃ, θεολόγος εἶ», ἔλεγε Εὐάγριος ὁ Ποντικὸς (Περὶ προσευχῆς, PG 79, 1180B). Προϋπόθεση εἶναι ἡ ἐναρμόνιση ἤθους, λόγου καὶ πνευματικῆς ἐμπειρίας. Αὐτὸ ἐννοοῦσε ὁ Κύριος ὅταν ἔλεγε «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός, ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωὴ (Ἰωάν. ιδ΄ 6). Ἀντιστοιχοῦν ἐπίσης στὰ γνωστὰ «κάθαρσις - φωτισμὸς - θέωσις».  Ὁδὸς δηλαδὴ εἶναι τὸ ἦθος. Τὸ δὲ ἦθος συνίσταται καὶ στὸν ἀγῶνα γιὰ τὴν κάθαρση τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὰ πάθη. Ἀλήθεια εἶναι ὁ λόγος. Ἐδῶ ἔχο...

 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Ἀπὸ τὰ τρία ὀνόματα ποὺ ἔχει ἡ Κυριακὴ ποὺ μᾶς πέρασε, τὰ δύο (Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς, ἢ Τυροφάγου, καὶ Κυριακὴ τοῦ Χαμένου Παραδείσου — τὸ λέω μὲ ἁπλᾶ λόγια) συνδέονται μὲ τὴν νηστεία· τὸ πρῶτο ἄμεσα καὶ τὸ δεύτερο ἔμμεσα, ὑπὸ τὴν ἔννοιαν ὅτι χάσαμε τὸν Παράδεισο ἐπειδὴ δὲν ὑπακούσαμε στὴν ἐντολὴ τῆς νηστείας, φάγαμε ἀπὸ τὸν ἀπαγορευμένο καρπό. Τὸ τρίτο ὄνομα ἔχει σχέση μὲ τὴν συγγνώμη. Καὶ τὸ ἀντλοῦμε ἀπὸ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας ἐκείνης (Ματθ. ϛ΄ 14-21): «Ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος κ.τ.λ.). Ζητάει ὁ Θεὸς ἀπὸ ἐμᾶς νὰ συγχωροῦμε, νὰ νιώθουμε ὅτι εἴμαστε κοινωνία καὶ ὄχι ἄτομα.  Γι’ αὐτὸ καὶ στὴν Κυριακὴ προσευχὴ οἱ ἀντωνυμίες ἀπαντοῦν στὸν πληθυντικό· ὥστε λέγοντας τὸ «Πάτερ ἡμῶν», «δὸς ἡμῖν», «ἄφες ἡμῖν», «μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς», «ῥῦσαι ἡμᾶς», νὰ διώχνουμε κάθε ἴχνος ὀργῆς ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ μας. Ὅποιος δὲν συγχωρεῖ, ὄχι «θὰ πάει στὴν κόλαση», ἐκεῖνος ἔχει τὴν κ...

π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Θεολογία σημαίνει «λόγος περὶ Θεοῦ». Στὴν Βίβλο δὲν ἀπαντᾶ (πουθενὰ) ὁ ὅρος θεολογία (ἢ θεολόγος), οὔτε στὴν Παλαιὰ οὔτε στὴν Καινὴ Διαθήκη. Αὐτό, διότι γιὰ τοὺς Ἑβραίους δὲν εἶχε σημασία ὁ λόγος περὶ Θεοῦ, ἀλλὰ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ ἡ ἀποκάλυψις. Ἡ θεολογία ἄρχισε νὰ ἀναπτύσσεται ἀπὸ τότε ποὺ συναντήθηκε τὸ χριστιανικὸ μὲ τὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα. Οἱ χριστιανοὶ παρέλαβαν τοὺς ὅρους θεολόγος καὶ θεολογία ἀπὸ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γραμματεία. Στὴν ἀρχὴ ἦταν πολὺ ἐπιφυλακτικοὶ ἀπέναντι στοὺς ὅρους αὐτούς, ὅπως καὶ στὸν ὅρο φιλοσοφία, διότι συνδέονταν μὲ τὴν εἰδωλολατρία. Ἀργότερα ὅμως τοὺς χρησιμοποίησαν· καὶ σὺν τῷ χρόνῳ καλλιεργήθηκε μέσα τους ἡ συνείδηση ὅτι ἡ δική τους θεολογία εἶναι ἡ ὀρθή, ἡ «ὄντως φιλοσοφία καὶ ἀληθὴς θεολογία». Ἡ ἄλλη εἶναι μυθολογία, πιθανολογοῦσα φιλοσοφία! Ἡ θεολογία ἦλθε νὰ ἐναρμονίσει τὴν ἑνότητα τοῦ Θεοῦ (τὸ ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἕνας) μὲ τὴν πολλαπλότητα τῶν τρόπων ἐπικοινωνίας μὲ τὸν Θεό, προσεγγίσεως τοῦ Θεοῦ (ὁ κάθε...

 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Ὁ Θεὸς εἶναι ζηλωτής. Ὅλα ἢ τίποτε. Ποιὸς ἐραστὴς θὰ ἀνεχόταν νὰ κρατάει ἀγκαλιὰ τὴν ἐρωμένη του καὶ ἐκείνη νὰ κρυφοκοιτάζει ἄλλους; Ὁ Χριστὸς εἶναι μανικὸς ἐραστής. Κάθε μας ἐνέργεια θὰ πρέπει νὰ ἀντανακλᾶ τὸ χριστιανικό μας ἦθος· τὸ πῶς γελᾶμε, πῶς κλαῖμε, πῶς περπατᾶμε, πῶς καθόμαστε, πῶς κοιτᾶμε. Ἡ περίοδος ποὺ διανύουμε καὶ στὸ τέλος τῆς ὁποίας φτάνουμε σιγὰ σιγά, ἀποτελεῖ προθάλαμο τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Συμβολίζει τὴν περίοδο τῆς παραμονῆς (σκλαβιᾶς) τῶν Ἰσραηλιτῶν στὴν Αἴγυπτο, τὴν πρὸ τῆς ἐξόδου των ἀπὸ αὐτὴν περίοδο δηλαδή. Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ συμβολίζει τὴν ἔξοδο τοῦ Ἰσραὴλ ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ τὴν 40χρονη πορεία τοῦ λαοῦ στὴν ἔρημο.  Ἡ Αἴγυπτος ἀποτελεῖ σύμβολον τῆς ἁμαρτίας. Δὲν φταίει φυσικὰ σὲ τίποτε ἡ χώρα αὐτή· ὅπως δὲν φταῖνε καὶ τὰ κατσικάκια, τὰ ὁποῖα γίνονται σύμβολο τῶν ἀρνουμένων τὸν Θεόν. Εἴμαστε ἕτοιμοι γιὰ τὴν μεγάλη ἔξοδο; Καὶ ὅταν τὴν κάνουμε, μένουμε σταθερὴ στὴν ἀπόφασή μας, ἢ σὰν τοὺ...