Αναρτήσεις

Δόγμα καὶ ἦθος

Εικόνα
π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Τὸ παρὸν ἀποτελεῖ περιεχόμενο ὁμιλίας μας, ἡ ὁποία ἔχει ἀναρτηθεῖ στὸ YouTube. Ἡ ὁμιλία συνοδεύεται ἀπὸ διαφάνειες PowerPoint, ποὺ προβάλλονται στὸ βίντεο. Μπορεῖτε νὰ τὴν παρακολουθήσετε στὴν παρακάτω διεύθυνση. ➡️  Πατῆστε ἐδῶ γιὰ τὸ βίντεο Ἔ χουμε κάνει ἤδη ἰδιαίτερη ἀναφορὰ στὶς λέξεις δόγμα, ἔθος, ἦθος καὶ ἠθική. Οἱ τρεῖς τελευταῖες εἶναι ὁμόρριζες.  Τὸ ἔθος μᾶς ἔδωσε τὸ ἦθος, ἐκ δὲ τοῦ ἤθους προῆλθε ἡ ἠθική: ἔθος > ἦθος > ἠθική. Νὰ συμπληρώσουμε ὅτι ἀπὸ τὴν λέξη ἠθικὴ προῆλθαν οἱ σύγχρονοι ὅροι Ethique (γαλ.), Ethik (γερμ.) καὶ Ethics (ἀγγλ.), οἱ ὁποῖοι ὑποδηλώνουν τὴν ἠθικὴ ἐπιστήμη. Ἐπίσης, ἀπὸ τὸ λατινικὸ mos (ἦθος) προῆλθαν οἱ ὅροι Morale (γαλ.) Moral (γερμ.) Morality (ἀγγλ.). Μὲ αὐτοὺς δηλώνεται τὸ ἀντικείμενο τῆς ἠθικῆς ἐπιστήμης, ἡ ἠθικὴ ζωή. Τώρα ἂς ἔλθουμε στὴν σχέση δόγματος καὶ ἤθους. Μὲ μία ἁπλῆ διατύπωση θὰ λέγαμε ὅτι δόγμα εἶναι ἡ θεωρία καὶ ἦθος ἡ πράξη. Ὁπότε, ἡ σχέση δόγματος καὶ ἤθους δὲν εἶναι τίποτε ἄλλο παρὰ σχέση...

Ἠθική, ἀρετές. Δὲν τὶς ἔχουμε ἐκ φύσεως

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Τὸ παρὸν ἀποτελεῖ περιεχόμενο ὁμιλίας μας, ἡ ὁποία ἔχει ἀναρτηθεῖ στὸ YouTube. Ἡ ὁμιλία συνοδεύεται ἀπὸ διαφάνειες PowerPoint, ποὺ προβάλλονται στὸ βίντεο. Μπορεῖτε νὰ τὴν παρακολουθήσετε στὴν παρακάτω διεύθυνση. ➡️  Πατῆστε ἐδῶ γιὰ τὸ βίντεο Ε ἴπαμε τὴν προηγούμενη φορὰ ὅτι γιὰ τὴν καλύτερη κατανόηση τῆς σχέσεως δόγματος καὶ ἤθους (ποὺ εἶναι καὶ τὸ θέμα μας)  πολὺ θὰ μᾶς βοηθοῦσε ἡ ἐτυμολογικὴ καὶ σημασιολογικὴ προσέγγιση τῶν λέξεων ἔθος, ἦθος καὶ ἠθική. Γ ιὰ τὶς δύο πρῶτες μιλήσαμε. Εἴδαμε τὴν ἐτυμολογική τους προέλευση, τὴν μεταξύ τους συγγένεια, ἀλλὰ καὶ τὶς σημασιολογικὲς διαφορές τους. Κρατήσαμε ἐν κεφαλαίῳ γιὰ τὴν ἀπόδοση τῆς κύριας σημασίας τους τὶς λέξεις συνήθεια καὶ χαρακτὴρ ἀντιστοίχως. Ἡ λέξη χαρακτὴρ ἔχει διττὴ σημασία. Ἀναφέρεται καὶ σὲ αὐτὰ ποὺ ὁ Θεὸς ἔχει ἐξ ἀρχῆς χαράξει μέσα μας, ἀλλὰ καὶ σὲ ἐκεῖνα ποὺ ἐμεῖς στὴν συνέχεια χαράσσουμε, εἴτε ἐπηρεαζόμενοι ἀπὸ τὶς κληρονομικὲς προδιαθέσεις καὶ τὸ κοινωνικὸ περιβάλλον, εἶτε ἐκ...

Ἦθος τὸ ἐμφυὲς

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Τὸ παρὸν ἀποτελεῖ περιεχόμενο ὁμιλίας μας, ἡ ὁποία ἔχει ἀναρτηθεῖ στὸ YouTube. Ἡ ὁμιλία συνοδεύεται ἀπὸ διαφάνειες PowerPoint, ποὺ προβάλλονται στὸ βίντεο. Μπορεῖτε νὰ τὴν παρακολουθήσετε στὴν παρακάτω διεύθυνση. ➡️ Πατῆστε ἐδῶ γιὰ τὸ βίντεο Π αρακολουθήσαμε τὴν περασμένη φορὰ τὴν σημασιολογικὴ διαδρομὴ τοῦ ρήματος δοκῶ καὶ τοῦ ὀνόματος (οὐσιαστικὸ) δόγμα. Τὸ δοκῶ σημαίνει (κυρίως) «νομίζω, πιστεύω, φρονῶ, ἔχω τὴν γνώμη, ἔχω τὴν πεποίθηση, μοῦ φαίνεται ὀρθὸ» κ.ἄ. Ἐξ αὐτοῦ, δόγμα εἶναι «ἡ γνώμη, ἡ πεποίθηση, τὸ φρόνημα, ἡ δόξα (ἄποψη)» κ.λπ. Τὸ δόγμα δὲν εἶναι δογματισμός. Τὸ τονίσαμε αὐτό. Ἂς μὴ συγχέουμε τοὺς δύο ὅρους. Ὅπως ἔλεγε καὶ ὁ μακαριστὸς γέρων Αἰμιλιανὸς ὁ Σιμωνοπετρίτης, ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος, ἐπειδὴ ἔχει μάθει νὰ ἀρνεῖται κάθε μορφὴ αὐθεντίας, νὰ προβάλλει τὸ θέλημά του, νὰ ἐπιβάλλει τὴν γνώμη του, νὰ λιβανίζει τὴν ἀσυδοσία του, νὰ ὑποστηρίζει τὴν ἐλευθεριότητα καὶ τὴν χειραφέτηση, λέει μὲ καμάρι ὅτι δὲν πιστεύει σὲ δόγματα. Ἁπλο...