Αναρτήσεις

Ἐν τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου (Ὁμιλία Η΄ στὴν Θ. Λειτουργία)

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Περιγραφὴ Ὁλοκληρώνεται μὲ αὐτὴν τὴν ὁμιλία ἡ ἀναφορά μας στὸ «Περὶ Ἀζύμων» θέμα: ἂν θὰ πρέπει νὰ χρησιμοποιοῦμε ἔνζυμο ἤ ἄζυμο ἄρτο στὴν Θεία Εὐχαριστία.  Φάνηκε καθαρὰ ἀπὸ τὰ μέχρι στιγμῆς λεχθέντα ὅτι κατὰ τὸν μυστικὸ δεῖπνο ὁ Κύριος καὶ οἱ μαθητές του δὲν ἔφαγαν ἄζυμο ἄρτο.  Στὴν συνέχεια κάνουμε λόγο γιὰ τὴν φαινομενικὴ διαφωνία συνοπτικῶν εὐαγγελιστῶν καὶ Ἰωάννου.  Ἀκολούθως παραθέτουμε χωρία τῆς Κ.Δ. καὶ ἀποσπάσματα ἀπὸ ἔργα τῶν πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας ποὺ ἀποδεικνύουν ὅτι πάντα στὴν Ἐκκλησία χρησιμοποιοῦνταν ἔνζυμος ἄρτος κατὰ τὴν τέλεση τῆς Θείας Εὐχαριστίας.  Παρέκλιναν ἐξ ἀρχῆς οἱ πάσης φύσεως αἱρετικοὶ καὶ οἱ σχισματικοί.  Ἀπὸ τὸν 9ο αἰ. βαθμηδὸν εἰσήγαμε τὴν χρήση τῶν ἀζύμων καὶ ἡ Ρωμαιοκαθολικὴ Ἐκκλησία.  Ἔγιναν προσπάθειες νὰ μεταπεισθοῦν, ὅμως ἀπέβησαν ἄκαρπες.  Οἱ ἱεροὶ κανόνες ἄλλα κελεύουν, ὅμως στὴν δυτικὴ Ἐκκλησία αὐθεντία εἶναι μόνον ὁ Πάπας.  Συμπέρασμα. Ἡ χρήση ἐνζύμου ἄρτου στὴν Θεία Ε...

Πότε ἔγινε ὁ Μυστικὸς Δεῖπνος; (Ὁμιλία Ζ΄ στὴν Θ. Λειτουργία)

Εικόνα
 π. Δημήτριος Ν. Θεοδωρόπουλος Περιγραφὴ Τὸ θέμα ποὺ μᾶς ἀπασχολεῖ, εἶναι τὸ «Περὶ Ἀζύμων»: ἂν θὰ πρέπει νὰ χρησιμοποιοῦμε ἔνζυμο ἤ ἄζυμο ἄρτο στὴν Θεία Λειτουργία. Εἴδαμε πῶς γιόρτασαν τὸ πρώτο Πάσχα τους οἱ Ἰσραηλῖτες στὴν Αἴγυπτο. Στὴν Παλαιστίνη, καὶ μετὰ τὴν ἔγερση τοῦ ναοῦ τοῦ Σολομῶντος, ἔπρεπε νὰ θυσιάζουν τοὺς πασχάλιους ἀμνοὺς μόνον ἐκεῖ (στὸν ναό), πανδημεὶ (ὅλος ὁ λαός). Αὐτὸ γινόταν στὶς 14 Νισάν, πρὶν τὴν δύση τοῦ ἡλίου. Τριάντα τρία χρόνια μετὰ τὴν γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἡ ἡμέρα τοῦ Πάσχα (15 Νισὰν) συνέπεσε ἐν ἡμέρᾳ Σαββάτου (γράφουμε δυὸ λόγια γιὰ τὰ τρία εἴδη τῶν ἰουδαϊκῶν Σαββάτων). Ἄρα ἐκείνη τὴν χρονιὰ ἔσφαξαν τοὺς πασχάλιους ἀμνοὺς ἐν ἡμέρᾳ Παρασκευῇ (14 τοῦ Νισὰν φυσικά). Τὸ ὅτι ἦταν Παρασκευὴ τὸ μαρτυροῦν ἐν πλήρει συμφωνίᾳ οἱ τέσσερις εὐαγγελιστὲς (παραθέτουμε σχετικὰ χωρία). Ἔχουμε ὅμως καὶ ἐξωβιβλικὲς μαρτυρίες· ἐπιστημονικὲς μάλιστα, ἱστορικὲς κατὰ βάσιν καὶ ἀστρονομικές.  3 Ἀπριλίου ἦταν, κατὰ τὴν ἐπικρατέστερη ἄποψη.  Μὲ βάση ὅλα αὐτὰ ἀπαντοῦμε ...

Ἀφ’ ἑσπέρας ἕως ἑσπέρας (Ὁμιλία ΣΤ΄ στὴν Θ. Λειτουργία)

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Περιγραφὴ  Ἔχουμε ἀνοίξει τὸ θέμα τῶν Ἀζύμων (ἀζυμομαχία): θὰ πρέπει νὰ χρησιμοποιοῦμε ἔνζυμο ἄρτο στὴν Θεία Λειτουργία, ἢ ὄχι; Τὴν ἀπάντησή μας θέλουμε νὰ θεμελιώσουμε σὲ στέρεες βάσεις, γι’ αὐτὸ ἀνοίξαμε τὸ βιβλίο τῆς Ἐξόδου καὶ ἄλλα ἀπὸ τὰ ὁποῖα μποροῦμε νὰ ἀντλήσουμε χρήσιμες πληροφορίες. Ξεχωρίσαμε τὶς φράσεις «ἀφ’ ἑσπέρας» καὶ «ἕως ἑσπέρας» τοῦ βιβλίου τῆς Ἐξόδου (ιβ΄ [12], 18) ὡς ἑρμηνευτικὰ κλειδιὰ γιὰ τὸ θέμα μας. Τῆς ἴδιας σπουδαιότητος εἶναι καὶ ἡ ἔκφραση «ἀνὰ μέσον τῶν ἑσπερινῶν», μὲ τὴν ὁποία οἱ Ο΄ (Ἑβδομήκοντα) ἀποδίδουν τὴν ἑβραϊκὴ בֵּ֥ין הָעַרְבָּֽיִם (bên hā·‘ar·bā·yim). Τὴν ἀποδίδουν ὡσαύτως καὶ μὲ τὴν φράση «πρὸς ἑσπέραν» καὶ μὲ τὴν λέξη «δειλινόν». Ἡ «ἀνὰ μέσον τῶν ἑσπερινῶν» ὥρα δηλαδὴ εἶναι τὸ «δειλινόν», «πρὸς ἑσπέραν». Ἀπὸ ποῦ ὅμως ἀρχίζει αὐτὸ τὸ χρονικὸ διάστημα ποὺ ἐκτείνεται μέχρι τὸν δεύτερο ἑσπερινό; Γνωρίζουμε ποῦ τελειώνει (ὅταν ἀρχίζει ὁ δεύτερος ἑσπερινός, μὲ τὴν δύση τοῦ ἡλίου). Γνωρίζουμε ἀκόμη ὅτι τὸ μέσον του...

Ἄρτος ἔνζυμος ἢ ἄζυμος στὴν Θεία Λειτουργία; (Ὁμιλία Ε΄ στὴν Θ. Λειτουργία)

Εικόνα
π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλο υ Περιγραφὴ Γιὰ νὰ δώσουμε πειστικὴ ἀπάντηση στὸ ζήτημα αὐτό, θὰ πρέπει νὰ δοῦμε τί ἄρτο χρησιμοποίησε ὁ Κύριος στὸν μυστικὸ δεῖπνο.  Ἦταν ἄζυμος αὐτὸς ὁ ἄρτος, ἢ ἔνζυμος; Ὁ μυστικὸς δεῖπνος ἦταν τὸ πασχάλιο δεῖπνο τῶν Ἰουδαίων, ἢ κάτι ἄλλο, κάτι καινὸ (καινούργιο); Γιὰ νὰ τοποθετήσουμε τὰ πράγματα σὲ στέρεες βάσεις, θὰ πρέπει νὰ πᾶμε πολὺ πίσω, 14 αἰῶνες πρὸ Χριστοῦ περίπου, στὴν Αἴγυπτο, παραμονὲς τῆς ἐξόδου τῶν Ἰσραηλιτῶν ἀπὸ τὴν χώρα αὐτή. Θὰ διαβάσουμε ἀπὸ τὸ 12ο κεφάλαιο τοῦ βιβλίου τῆς Ἐξόδου (δεύτερο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης). Ἐκεῖ ὁ Θεὸς μιλάει στὸν Μωϋσῆ καὶ στὸν ἀδελφό του Ἀαρὼν καὶ τοὺς λέει νὰ μεταφέρουν στοὺς Ἰσραηλῖτες τὰ ἑξῆς. Νὰ ἀγοράσει ὁ κάθε οἰκογενειάρχης ἕναν ἀμνὸ ἢ ἕνα ἐρίφιο στὶς 10 τοῦ τρέχοντος μηνὸς (Νισάν: δικός μας Μάρτιος - Ἀπρίλιος) καὶ νὰ τὸ διατηρήσει μέχρι τὶς 14 τοῦ μηνός. Τὸ πρόβατο νὰ εἶναι τέλειον (= ἀρτιμελὲς καὶ ἄμωμον, ἤτοι χωρὶς κανένα ἐλλάτωμα), ἄρσεν καὶ ἐνιαύσιον (χρονιάρικο). Στὶς 14 τοῦ μηνός, ἀφ’ ἑσπέρας, νὰ σ...

Γενεαὶ δεκατέσσαρες (Ὁμιλία Δ΄ στὴν Καινὴ Διαθήκη)

Εικόνα
π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Περιγραφὴ Στὸ εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου ἐπικρατεῖ τὸ ρῆμα «ἐγέννησε». Στὸ τοῦ Λουκᾶ, τὸ «ἐνομίζετο». Σχέση προγόνου - ἀπογόνου κατὰ βάσιν στὰ ὀνόματα τῶν δύο γενεαλογιῶν (Ματθαίου καὶ Λουκᾶ). Γιατί δὲν γενεανολογεῖται ἡ Παρθένος; Κι ὅμως. Γενεαλογεῖται ἔμμεσα. Αὐτὸ καταδεικνύουν χωρία ἀπὸ τὴν πρὸς Γαλάτας ἐπιστολὴ τοῦ ἀπ. Παύλου, ἀπὸ τὰ εὐαγγέλια τοῦ Λουκᾶ καὶ τοῦ Ματθαίου (κυρίως τοῦ δευτέρου), καθὼς καὶ ἀπὸ τὸ πρῶτο βιβλίο τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τὴν Γένεση. Σὲ πλήρη συμφωνία ὅλα αὐτὰ μᾶς ὁδηγοῦν στὴν ἀλήθεια ὅτι ἡ Παρθένος εἶναι «ἐξ οἴκου Δαυΐδ». Οἶκος σημαίνει πατριά, γένος. Μέσα σὲ μία φυλὴ ὑπῆρχαν πολλὲς πατριές. Π.χ. φυλὴ Ἰούδα – γένος Δαυΐδ. Μαρτυρεῖ περὶ τῆς καταγωγῆς τῆς Παρθένου καὶ ἡ ἱερὰ παράδοσις, ἀλλὰ καὶ ἡ κοινὴ λογική. «Γενεαὶ δεκατέσσαρες» = τρεῖς δεκατετράδες (3 Χ 14 =) 42 ὀνόματα. Ἀνάμεσά τους καὶ τὸ ὄνομα τῆς Μαρίας. Τί σημαίνει αὐτό; Ποιό τὸ νόημα τοῦ ρήματος «ἐγεννήθη» (...«ἐξ ἧς ἐγεννήθη Χριστός...»); Θεόπνευστο τὸ «τέχνασμα» τοῦ Ματθαίο...

«Ἐποίησεν» (Ὁμιλία Ζ΄ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη)

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Περιγραφὴ «Ἐν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν» (Γεν. α΄ 1). Ποιῶ (-έω). Ἔχει δύο γενικὲς σημασίες: κατασκευάζω καὶ κάνω. Ἔχει πολλὲς χρήσεις. Σήμερα ἡ λέξη «ποιητὴς» σημαίνει αὐτὸν ποὺ γράφει ποιήματα. Γενικῶς ὅμως «ποιητὴς» εἶναι αὐτὸς ποὺ δημιουργεῖ κάτι. Διάκρισις «ποιῶ» καὶ «πράττω». Ἀριστοτελικὴ διάκρισις τεχνῶν σὲ «θεωρητικὲς» - «πρακτικὲς» – «ποιητικές». Ὁ Ἀριστοτέλης καὶ τὸ χρησιμοθηρικὸ πνεῦμα τῆς ἐποχῆς μας. Γιγνώσκω - Ἐπίσταμαι – Οἶδα. Οἱ τρεῖς βασικὲς κοσμοαντιλήψεις. Λογικὸς μονόδρομος ἡ ὕπαρξη ἀδημιούργητης ἀρχῆς. Ὁ Θεὸς εἶναι ποιητής. Ὄχι ἐφευρέτης σχημάτων (Μ. Βασίλειος).

Ἕνας ὀφειλόμενος ἐπίλογος

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Ξεκίνησα πρὶν ἀπὸ ἀρκετὸ καιρὸ μία σειρὰ ἄρθρων μὲ θέμα τὴν ὁμοφυλοφιλία. Ὁ ἀκριβὴς τίτλος τῆς σειρᾶς ἦταν: «ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΙΑ ΚΑΙ ΟΜΟΦΥΛΟΦΙΛΟΙ». Τίτλος ποὺ καταδεικνύει ὅτι ἐκεῖνο ποὺ ἀναζητεῖται ἐδῶ εἶναι ἡ ἀλήθεια γιὰ τὴν ὁμοφυλοφιλία, ὄχι γιὰ τοὺς ὁμοφυλόφιλους.  Ὅποια καὶ ἂν εἶναι αὐτὴ ἡ ἀλήθεια, δὲν ἐπηρεάζει τὴν ἀγάπη μας πρὸς τοὺς ἀδελφοὺς ποὺ ἔχουν, γιὰ ὁποιοδήποτε λόγο καὶ αἰτία, μιὰ τέτοιου εἴδους «ροπὴ» — ἂς χρησιμοποιήσω αὐτὴν τὴν ἔκφραση.  Ἡ ἀλήθεια δὲν ἐπηρεάζει τὴν ἀγάπη. Οὔτε ἡ ἀγάπη τὴν ἀλήθεια, ὅταν εἶναι ἀγάπη βέβαια καὶ ὄχι συναισθηματισμός. Ἡ σειρὰ αὐτὴ διεκόπη κάποια στιγμή, καθὼς μεσολάβησαν ἄλλα θέματα, ὅπως πολλὲς φορὲς συμβαίνει. Ἐπανερχόμενος, δὲν ἔχω σκοπὸ νὰ συνεχίσω, μὲ τὸν λεπτομερῆ μάλιστα τρόπο ποὺ τὸ ἔκανα. Ἴσως εἶπα πολλά, ἴσως νὰ ἦταν καὶ λίγα, δὲν ξέρω. Γιὰ νὰ μὴ κλείσει πάντως ἐντελῶς ἀδόκητα αὐτὴ ἡ προσπάθεια, σκέφτηκα πὼς χρήζει ἑνὸς ἐπιλόγου. * Καὶ ἀρχίζω αὐτὸν τὸν ἐπίλογο, μὲ μία σύντομη ἐπισκόπηση τῶν ...

Ραδιοφωνικὴ ἐκπομπὴ ἀφιερωμένη στὴν σύναξη τῶν Θεσσαλιωτῶν ἁγίων

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Ἡ ἐκπομπὴ ἠχογραφήθηκε γιὰ τὸν ραδιοφωνικὸ σταθμὸ τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Θεσσαλιώτιδος καὶ Φαναριοφερσάλων — Καρδίτσα (92,5 FM) ἐπὶ τῇ εὐκαιρίᾳ τῆς συνάξεως τῶν ὀκτὼ ἁγίων ποὺ ἐξαιρέτως τιμᾷ ἡ Θεσσαλιῶτις Ἐκκλησία ὡς ἐφόρους καὶ προστάτας της. Ἡ σύναξίς των ἐπιτελεῖται κατ’ ἔτος τὴν Κυριακὴν μετὰ τὴν Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Ὕμνους ἐκ τῆς ᾀσματικῆς ἀκολουθίας τῶν ἁγίων ψάλλει χορὸς καθηγητῶν καὶ σπουδαστῶν τῆς ὑπὸ τὴν ἐπωνυμίαν «ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ» Σχολῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς τῆς ὡς ἄνω Ἱερᾶς Μητροπόλεως. Διευθύνει ὁ μουσικολογιώτατος κ. Ἠλίας Καπέλας, Πρωτοψάλτης τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Νικολάου Καρδίτσης καὶ διευθυντὴς τῆς Σχολῆς. Στὶς ἐκφωνήσεις ὁ π. Δημήτριος. 

Ἐγὼ ἐξομολογοῦμαι στὰ εἰκονίσματα...

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Διανύουμε τὴν Ε΄ ἑβδομάδα τῶν Νηστειῶν. Πίσω μας ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος, ποὺ ἔλλαμψε μὲ τὸν ἀρετή του. Μπροστά μας ἡ ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία, ποὺ ἔλλαμψε διὰ τῆς μετανοίας· εἶχε ὅμως καὶ ἀρετὴ κατόπιν. Ὑπάρχει καὶ μία τρίτη περίπτωση, έκείνη τοῦ ληστοῦ, ποὺ εἶχε μόνο μετάνοια καὶ κανένα ἔργο δὲν πρόλαβε νὰ κάνει. Τί λέτε· τοὺς διακρίνει ὁ Θεός; Ὑπόδειγμα μετανοίας ἡ ὁσία Μαρία. Ὅμως εἶναι ἐντυπωσιακὸ καὶ ἄκρως διδακτικὸ καὶ τὸ ὅτι δὲν τὴν ἄφησε νὰ φύγει ἀπὸ αὐτὴν τὴν ζωὴ χωρὶς νὰ κοινωνήσει τῶν ἀχράντων μυστηρίων. Ἔστειλε δὲ ἕναν ἱερέα του νὰ τὴν βρεῖ ἐκεῖ στὴν ἔρημο. Ὁ ἱερέας εἶναι εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Καὶ σ' αὐτὸν ἐξομολογούμαστε (ὄχι στὰ εἰκονίσματα), καὶ ἀπὸ τὸ δικό του χέρι κοινωνοῦμε, ὄχι ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἱερεὺς προσφέρει τὰ χέρια του στὸν Θεό, γιὰ νὰ ἐργάζεται ἐκεῖνος μὲ τὰ χέρια τοῦ ἱερέως τὰ ἔργα τῆς σωτηρίας μας. Ἔτσι θέλησε ὁ Θεός, μέσῳ προσώπων ποὺ τὸν εἰκονίζουν, νὰ σώσει τὸν κόσμο.  Καὶ ὁ Χριστὸς εἰκόνα τ...

Τοὺς ψυχιάτρους τελικὰ τοὺς χρειαζόματε;

Εικόνα
π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Διανύουμε τὴν Δ΄ ἑβδομάδα τῶν Νηστειῶν. Πίσω μας ἀφήσαμε τὴν Κυριακὴ τῆς Σταυροπροσκυνήσεως καὶ τὴν διπλὴ ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ τῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821. Ὁ Σταυρὸς προβάλλεται γιὰ προσκύνηση στὸ μέσον ἀκριβῶς τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Ὁ Σταυρὸς εἶναι τὸ μέσον. Συμβολίζει καὶ τὸ ξύλον (δένδρον) τὸ ἐν τῷ μέσῳ τοῦ Παραδείσου. Ὁ Χριστὸς ἅπλωσε τὰ χέρια του πάνω στὸν Σταυρὸ γιὰ νὰ ἑνώσει τοὺς ἀνθρώπους. Ὅσοι ὅμως δὲν θέλουν χωρίζονται. Δὲν φταίει ὁ Χριστὸς γι’ αὐτό. Μπροστά μας ἔχουμε τὴν Δ΄ Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, ποὺ εἶναι ἀφιερωμένη στὸν ἅγιο Ἰωάννη τῆς Κλίμακος (ΣΤ΄ αἰ.). Ἔζησε μόνος του στὴν ἔρημο ἐπὶ 40 ὁλόκληρα χρόνια καὶ ἔκανε τὴν μεγαλύτερη βυθοσκόπηση ποὺ ἔγινε ποτὲ στὴν ἀνθρώπινη ψυχή. Εἶναι ὁ μεγαλύτερος ἀνατόμος τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς. Στὴν «Κλίμακα» ἐξηγεῖ τὸ πῶς κινοῦνται οἱ δυνάμεις τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς. Ἀναλύει τοὺς λογισμούς, τὰ πάθη, τὶς ἀρετὲς καὶ τὶς κακίες. Θὰ δοῦμε ἐδῶ τί εἶναι λύπη, χαρά, ὀργή, θυμός, μετάνο...

Διπλὴ γιορτή!

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Ὁμιλία στὴν γιορτὴ τοῦ Γραφείου Νεότητος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας (Θεσσαλιώτιδος καὶ Φαναριοφερσάλων) γιὰ τὴν 25η Μαρτίου. Μετὰ προβολῆς διαφανειῶν σχετικῶν μὲ τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καὶ τῆς ἡρωϊκῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821.

Μὴ ψάχνεις τὸν Θεὸ στὸ ὑπερπέραν!

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Τελικὰ ἐπικοινωνεῖ ὁ Θεὸς μὲ τὸν κόσμο;  Ἢ μήπως ὁ κόσμος μοιάζει μὲ ἕνα ρολόϊ ποὺ ὁ κατασκευαστής του, ἀφοῦ τὸ ἔφτιαξε, τὸ κούρδισε καλὰ καὶ τὸ ἄφησε νὰ δουλεύει μόνο του, ὅπως θὰ ἔλεγε καὶ ὁ Βολταῖρος, καθὼς κι ἐκεῖνοι ποὺ ἔχουν τὶς ἴδιες μὲ αὐτὸν ἰδέες; Ἐπικοινωνεῖ ὁ Θεὸς μαζί μας, ἢ μήπως ἔχει δώσει ἁπλῶς «ὁδηγίες πρὸς ναυτιλομένους» (ἐντολὲς) γιὰ νὰ τὶς ἐφαρμόζουμε· ὁπότε ὁ καθένας μας (Θεὸς καὶ ἄνθρωπος) εἶναι κλεισμένος στὸν δικό του κόσμο, στὸ καβούκι του, (ἐπιτρέψτε) στήν... κοσμάρα του; Τί ἀπαντάει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς; Ἀκοῦστε τὴν ὑπερφυᾶ διδασκαλία του γιὰ τὴν διαβάβμιση τῶν ὄντων ἀνάλογα μὲ τὴν μετοχή τους στὶς ἄκτιστες ἐνέργειες τοῦ Θεοῦ. Ἡ διδασκαλία αὐτὴ λύνει πολλὲς ἀπορίες καὶ βάζει τὰ πράγματα στὴν θέση τους.

Τὰ περὶ εἰκόνων γιατί πάντα ἐπίκαιρα;

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Ἡ Κυρὰ Σαρακοστή! Νὰ νηστεύουμε μὲ κέφι, χωρὶς καταναγκασμό. Ὁ βιασμὸς νὰ εἶναι ἐπειδὴ ἐμεῖς τὸ θέλουμε, κατὰ τὸ τοῦ Κυρίου: «βιασταὶ ἁρπάζουσι τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθ. ια΄ 12). Τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὴν παρθενία, τὴν πτωχεία, τὴν ὑπακοή. Ὡραῖα λόγια τοῦ Ἀλέξανδρου Σμέμαν γιὰ τὴν νηστεία. Μόνο αὐτὸς ποὺ εὐχαριστεῖ, ζεῖ ἀληθινά Ἡ νηστεία κρατάει 55 μέρες. Μεγάλη ἡ περίοδος, μεγάλη καὶ ἡ ἑορτὴ (Πάσχα). Μεγάλο τὸ ἔπαθλο, μέγας καὶ ὁ ἀγὼν τῆς προετοιμασίας γιὰ τὴν κατάκτησή του. Ἂς νηστεύουμε ὅσο μποροῦμε. Ὅμως νὰ νηστεύουμε! Μὴ τὸ παίρνουμε ἀψήφιστα. Γιατί ἡ Κυριακὴ τῆς ἀναστήλωσης τῶν εἰκόνων ὀνομάσθηκε (αὐτὴ καὶ ὄχι κάποια ἄλλη) Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας; Διότι ἡ βαθύτερη καὶ ἀνώτερη θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι αὐτὴ ἡ τῶν εἰκόνων. Οἱ συνάνθρωποί μας, ὡς ἔμψυχες εἰκόνες, ἀξίζουν μεγαλύτερης καὶ περισσότερης τιμῆς ἀπὸ τὶς ἄλλες. Αἴτια καὶ ἱστορικὸ διάγραμμα τῆς εἰκονομαχίας. Ἡ ἔννοια τῆς εἰκόνος κατὰ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸν Δαμα...

Μέγα χάρισμα ἡ θεολογία! («Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ ΜΕ ΑΠΛΑ ΛΟΓΙΑ» 3)

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Στὴν ἐρώτηση ἂν ἡ θεολογία εἶναι ἐπιστήμη, ἀπαντοῦμε καταφατικῶς. Ναί, εἶναι· διότι χρησιμοποιεῖ τὸ ἀνθρώπινο λόγο καὶ ὅλες τὶς ἄλλες μεθόδους ποὺ μετέρχονται οἱ ἐπιστῆμες. Εἶναι ὅμως καὶ μυστήριον, διότι βασίζεται στὴν ἐν Χριστῷ ἀποκεκαλυμμένη ἀλήθεια. Ἔτσι, κάνουμε λόγο γιὰ ἀκαδημαϊκὴ θεολογία (ἐπιστήμη), ἀλλὰ συγχρόνως καὶ γιὰ χαρισματικὴ θεολογία (βίωμα). Δὲν εἶναι θέμα στοχασμοῦ  ἐν πρώτοις καὶ διανοήσεως, ἀλλὰ σχέσεως μὲ τὸν Θεό, γεύσης Θεοῦ. «Εἰ θεολόγος εἶ, προσεύξῃ ἀληθῶς· καὶ εἰ ἀληθῶς προσεύχῃ, θεολόγος εἶ», ἔλεγε Εὐάγριος ὁ Ποντικὸς (Περὶ προσευχῆς, PG 79, 1180B). Προϋπόθεση εἶναι ἡ ἐναρμόνιση ἤθους, λόγου καὶ πνευματικῆς ἐμπειρίας. Αὐτὸ ἐννοοῦσε ὁ Κύριος ὅταν ἔλεγε «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός, ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωὴ (Ἰωάν. ιδ΄ 6). Ἀντιστοιχοῦν ἐπίσης στὰ γνωστὰ «κάθαρσις - φωτισμὸς - θέωσις».  Ὁδὸς δηλαδὴ εἶναι τὸ ἦθος. Τὸ δὲ ἦθος συνίσταται καὶ στὸν ἀγῶνα γιὰ τὴν κάθαρση τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὰ πάθη. Ἀλήθεια εἶναι ὁ λόγος. Ἐδῶ ἔχο...

Ἐν τῷ πνεύματι τῆς ἀληθείας καὶ ἐν τῇ ἀληθείᾳ τοῦ πνεύματος

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Ἀπὸ τὰ τρία ὀνόματα ποὺ ἔχει ἡ Κυριακὴ ποὺ μᾶς πέρασε, τὰ δύο (Κυριακὴ τῆς Τυρινῆς, ἢ Τυροφάγου, καὶ Κυριακὴ τοῦ Χαμένου Παραδείσου — τὸ λέω μὲ ἁπλᾶ λόγια) συνδέονται μὲ τὴν νηστεία· τὸ πρῶτο ἄμεσα καὶ τὸ δεύτερο ἔμμεσα, ὑπὸ τὴν ἔννοιαν ὅτι χάσαμε τὸν Παράδεισο ἐπειδὴ δὲν ὑπακούσαμε στὴν ἐντολὴ τῆς νηστείας, φάγαμε ἀπὸ τὸν ἀπαγορευμένο καρπό. Τὸ τρίτο ὄνομα ἔχει σχέση μὲ τὴν συγγνώμη. Καὶ τὸ ἀντλοῦμε ἀπὸ τὸ εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς ἡμέρας ἐκείνης (Ματθ. ϛ΄ 14-21): «Ἐὰν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος κ.τ.λ.). Ζητάει ὁ Θεὸς ἀπὸ ἐμᾶς νὰ συγχωροῦμε, νὰ νιώθουμε ὅτι εἴμαστε κοινωνία καὶ ὄχι ἄτομα.  Γι’ αὐτὸ καὶ στὴν Κυριακὴ προσευχὴ οἱ ἀντωνυμίες ἀπαντοῦν στὸν πληθυντικό· ὥστε λέγοντας τὸ «Πάτερ ἡμῶν», «δὸς ἡμῖν», «ἄφες ἡμῖν», «μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς», «ῥῦσαι ἡμᾶς», νὰ διώχνουμε κάθε ἴχνος ὀργῆς ἐναντίον τοῦ ἀδελφοῦ μας. Ὅποιος δὲν συγχωρεῖ, ὄχι «θὰ πάει στὴν κόλαση», ἐκεῖνος ἔχει τὴν κ...

Ἀληθὴς θεολογία καὶ πιθανολογοῦσα φιλοσοφία (Ὁμιλία Β΄ στὴν σειρὰ «Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ ΜΕ ΑΠΛΑ ΛΟΓΙΑ»)

Εικόνα
π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Θεολογία σημαίνει «λόγος περὶ Θεοῦ». Στὴν Βίβλο δὲν ἀπαντᾶ (πουθενὰ) ὁ ὅρος θεολογία (ἢ θεολόγος), οὔτε στὴν Παλαιὰ οὔτε στὴν Καινὴ Διαθήκη. Αὐτό, διότι γιὰ τοὺς Ἑβραίους δὲν εἶχε σημασία ὁ λόγος περὶ Θεοῦ, ἀλλὰ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, δηλαδὴ ἡ ἀποκάλυψις. Ἡ θεολογία ἄρχισε νὰ ἀναπτύσσεται ἀπὸ τότε ποὺ συναντήθηκε τὸ χριστιανικὸ μὲ τὸ ἑλληνικὸ πνεῦμα. Οἱ χριστιανοὶ παρέλαβαν τοὺς ὅρους θεολόγος καὶ θεολογία ἀπὸ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γραμματεία. Στὴν ἀρχὴ ἦταν πολὺ ἐπιφυλακτικοὶ ἀπέναντι στοὺς ὅρους αὐτούς, ὅπως καὶ στὸν ὅρο φιλοσοφία, διότι συνδέονταν μὲ τὴν εἰδωλολατρία. Ἀργότερα ὅμως τοὺς χρησιμοποίησαν· καὶ σὺν τῷ χρόνῳ καλλιεργήθηκε μέσα τους ἡ συνείδηση ὅτι ἡ δική τους θεολογία εἶναι ἡ ὀρθή, ἡ «ὄντως φιλοσοφία καὶ ἀληθὴς θεολογία». Ἡ ἄλλη εἶναι μυθολογία, πιθανολογοῦσα φιλοσοφία! Ἡ θεολογία ἦλθε νὰ ἐναρμονίσει τὴν ἑνότητα τοῦ Θεοῦ (τὸ ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι ἕνας) μὲ τὴν πολλαπλότητα τῶν τρόπων ἐπικοινωνίας μὲ τὸν Θεό, προσεγγίσεως τοῦ Θεοῦ (ὁ κάθε...

Ἀμοιρῶ!

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Ὁ Θεὸς εἶναι ζηλωτής. Ὅλα ἢ τίποτε. Ποιὸς ἐραστὴς θὰ ἀνεχόταν νὰ κρατάει ἀγκαλιὰ τὴν ἐρωμένη του καὶ ἐκείνη νὰ κρυφοκοιτάζει ἄλλους; Ὁ Χριστὸς εἶναι μανικὸς ἐραστής. Κάθε μας ἐνέργεια θὰ πρέπει νὰ ἀντανακλᾶ τὸ χριστιανικό μας ἦθος· τὸ πῶς γελᾶμε, πῶς κλαῖμε, πῶς περπατᾶμε, πῶς καθόμαστε, πῶς κοιτᾶμε. Ἡ περίοδος ποὺ διανύουμε καὶ στὸ τέλος τῆς ὁποίας φτάνουμε σιγὰ σιγά, ἀποτελεῖ προθάλαμο τῆς ἁγίας καὶ μεγάλης Τεσσαρακοστῆς. Συμβολίζει τὴν περίοδο τῆς παραμονῆς (σκλαβιᾶς) τῶν Ἰσραηλιτῶν στὴν Αἴγυπτο, τὴν πρὸ τῆς ἐξόδου των ἀπὸ αὐτὴν περίοδο δηλαδή. Ἡ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ συμβολίζει τὴν ἔξοδο τοῦ Ἰσραὴλ ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ τὴν 40χρονη πορεία τοῦ λαοῦ στὴν ἔρημο.  Ἡ Αἴγυπτος ἀποτελεῖ σύμβολον τῆς ἁμαρτίας. Δὲν φταίει φυσικὰ σὲ τίποτε ἡ χώρα αὐτή· ὅπως δὲν φταῖνε καὶ τὰ κατσικάκια, τὰ ὁποῖα γίνονται σύμβολο τῶν ἀρνουμένων τὸν Θεόν. Εἴμαστε ἕτοιμοι γιὰ τὴν μεγάλη ἔξοδο; Καὶ ὅταν τὴν κάνουμε, μένουμε σταθερὴ στὴν ἀπόφασή μας, ἢ σὰν τοὺ...

Θεολογία, τί εἶναι; (Ὁμιλία Α΄ στὴν σειρὰ «Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΑΣ ΜΕ ΑΠΛΑ ΛΟΓΙΑ»)

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Ἐτυμολογικῶς ἡ λέξη θεολογία προέρχεται ἀπὸ τὸ οὐσιαστικὸ θεολόγος. Θεολόγος (< θεὸς + λέγειν ) = ὁ λέγων περὶ θεοῦ. Θεολόγους ὀνόμαζαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες τοὺς ποιητὲς ποὺ ὕμνησαν τοὺς θεοὺς (Ὀρφεύς, Ὅμηρος, Ἡσίοδος κ.ἄ.). Αὐτοὶ δίδαξαν κυρίως μὲ μύθους. Γι’ αὐτὸ ἐκεῖ ταυτίζεται ἡ θεολογία μὲ τὴν μυθολογία. Θεολόγους ἔλεγαν ἐπίσης τοὺς μάντεις, τοὺς προφῆτες, τοὺς ἑρμηνευτὲς τῶν μύθων. Σ’ αὐτοὺς προσετέθησαν καὶ οἱ τραγικοὶ ποιητὲς (θεολογεῖον - ἀπὸ μηχανῆς θεός). Ὁ Ἀριστοτέλης τοποθετεῖ τὴν θεολογία στὴν κορυφὴ τῆς πυραμίδος τῶν ἐπιστημῶν, διότι ἀσχολεῖται μὲ «τὸ τιμιώτατον τῶν ὄντων». Σήμερα τὴν ἔχουμε τόσο χαμηλά! Ὁ Πλάτων στὰ περισσότερα ἔργα του «θεολογεῖ» (φιλοσοφεῖ στὴν οὐσία). Στὴν Πολιτεία κάνει λόγο γιὰ «τύπους περὶ θεολογίας», ἐννοῶντας τὶς καθαρὲς περὶ θεοῦ παραστάσεις. Ὁ θεὸς γιὰ τὸν Πλάτωνα εἶναι ὑπαίτιος μόνον τοῦ ἀγαθοῦ, εἶναι ἀμετάβλητος καὶ περιέχει μέσα του τὴν ἀλήθεια. Ἐπιμένει πολὺ στὴν διάκριση θεολογίας καὶ...

Carnival < carnem levare

Εικόνα
  π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Οἱ τῆς Μικρᾶς Ἀσίας χριστιανοὶ γιόρταζαν τὸ Πάσχα στὶς 14 τοῦ Νισάν. Οἱ ὑπόλοιποι, σὲ Δύση καὶ Ἀνατολή, γιόρταζαν κατὰ τὴν πρώτη Κυριακὴ μετὰ τὴν 14η Νισάν. Οἱ πρῶτοι δηλαδὴ συνέδεαν τὸ Πάσχα μὲ τὸ Πάθος, τὴν σφαγὴ τοῦ Κυρίου (ἀμνοῦ). Οἱ ἄλλοι ὅμως, μὲ τὴν Ἀνάσταση (Κυριακή). Ὅμως τὸ Πάσχα εἶναι σταυροαναστάσιμο. Ἡ Α΄Οἰκουμενικὴ Σύνοδος  ἥνωσε τὰ διεστῶτα. Σύμφωνα μὲ τὸν κανόνα τῆς Συνόδου τὸ Πάσχα ὑπολογίζεται μὲ βάση τὰ ἑξῆς: 1) Νὰ γίνει ἡ ἐαρινὴ ἰσημερία. 2) Νὰ γίνει πανσέληνος. 3) Νὰ γιορτάσουν οἱ Ἑβραῖοι τὸ δικό τους Πάσχα (νομικὸ Πάσχα ἢ Φάσκα).  4) Νὰ ἔλθει ἡ Κυριακή. Ἀνάλογα μὲ τὸ πότε γιορτάζεται τὸ Πάσχα κάθε χρόνο, ἀνοίγει καὶ τὸ Τριῴδιο (νωρίτερα ἢ ἀργότερα). Τὸ νωρίτερο ποὺ μπορεῖ νὰ πέσει τὸ Πάσχα εἶναι ἡ 4η Ἀπριλίου. Τὸ ἀργότερο ἡ 8 Μαΐου. Ὁ ὅλος κύκλος τῶν κινητῶν ἑορτῶν τοῦ Πάσχα χωρίζεται στὶς πρὸ Πάσχα καὶ τὶς μετὰ Πάσχα ἡμέρες. Στὴν πρὸ Πάσχα περίοδο ἔχουμε 4 ὑποπεριόδους. Στὴν μετὰ Πάσχα, τρεῖς. Πότε ἀ...

Τίποτε δὲν μπορεῖ νὰ θίξει τὴν θεοπνευστία τῆς Γραφῆς (Ὁμιλία Γ΄ στὴν Καινὴ Διαθήκη)

Εικόνα
 π. Δημητρίου Ν. Θεοδωροπούλου Διάγραμμα ὁμιλίας Οἱ γενεαλογίες τοῦ Χριστοῦ στὰ εὐαγγέλια τοῦ Ματθαίου καὶ τοῦ Λουκᾶ δὲν εἶναι οὔτε πλήρεις οὔτε ἀκριβεῖς. Ἀπὸ τὸν κατάλογο τοῦ Ματθαίου λείπουν 3 βασιλεῖς. Ὁ κατάλογος τοῦ Λουκᾶ φαίνεται πληρέστερος. Τὰ ὀνόματα ποὺ ἀναφέρει, εἶναι αὐτὰ τοῦ βιβλίου τῆς Γενέσεως. Ὅμως καὶ ὁ κατάλογος τῆς Γενέσεως δὲν φαίνεται νὰ εἶναι πλήρης καὶ ἀκριβής, κατὰ τὴν ἀνθρώπινη λογικὴ τοὐλάχιστον. Τότε οἱ γενεαλογίες διατηροῦνταν ἀπὸ μνήμης. Δὲν ὑπῆρχε γραφή. Ἀλλὰ καὶ ὅταν αὐτὴ ἐφευρέθηκε (Σουμέριοι, Μεσοποταμία, 3200-3100 π.Χ.), ἦταν λίγοι ἐκεῖνοι ποὺ ἤξεραν νὰ γράφουν καὶ νὰ διαβάζουν. Γι’ αὐτό, πολλὰ ὀνόματα καὶ χρονολογίες ξεχάσθηκαν ἢ καὶ χάθηκαν. Ὅμως καὶ αὐτὰ ποὺ ἔχουμε στὴν διάθεσή μας, ἀρκοῦν, διασταυρούμενα καὶ μὲ τὰ ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα, νὰ μᾶς διαβεβαιώσουν περὶ τῆς μεσσιανικῆς ταυτότητος τοῦ Κυρίου. Ὅλα τὰ ἄλλα εἶναι λεπτομέρειες· μὲ τὶς ὁποῖες ὅσοι ἀσχολοῦνται, καλὰ κάνουν, ἀρκεῖ νὰ ἐκκινοῦν ἀπὸ καλοπροαίρετες βάσεις. Διότι τρεῖς τρόποι προσέ...